۱۳۹۷/۳/۸

جەلال مەلەکشا شاعیری ناسراوی کورد باری تەندروستیی ناجێگیرە


جەلال مەلەکشا، شاعیر، نووسەر و وەرگێڕی ناسراوی کوردی خەڵکی سنە، چەند ڕۆژێکە باری تەندروستیی ناجێگیرە و لە نەخۆشخانەی سنە لەژێر چاودێریی پزیشکی دایە.
 بەپێی زانیارییەکان  ئێستا جەلال مەلەکەشا لە یەکێک لە نەخۆشخانەکانی سنە لەژێر چاودێری چڕی پزیشکی دایە و لەلایەن دۆستان و دڵسۆزانی شاعیرەوە تیمێکی پسپۆڕی پزیکشیی بۆ تەرخان کراوە.
 پرسی نەخۆشکەوتنی جەلال مەلەکشا ماوەی چەند ڕۆژە لە ئاستی میدیا و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی کوردستان دەنگدانەوەیەکی زۆری هەبووە و بە دەیان کەس شیعر و بابەت و زنیارییان لەبارەی بڵاو کردووەتەوە.

۱۳۹۷/۲/۱۹

فەرهەنگێکی بەنرخ بە کتێخانەی ئەدەبی کوردی زیاد کرا



کامڵترین فەرهەنگی مێژووی زمان و ئەدەبیاتی کوردی بەناوی "فەرهەنگی زانستگەی کوردستان" کە خاوەنی 93 هەزار مەدخەل (دەروازە)یە و لەلایەن گرووپێکی کاری توێژینەوە لە "توێژینگەی" کوردستان‌ناسیی زانکۆی کوردستان لە سنە و بە سەرپەرستیی ماجید مەردۆخ ڕۆحانی لە چوار بەرگەدا چاپ و بڵاو کرایەوە.
ئەو فەرهەنگە گرنگە کە بە گەورەترین فەرهەنگی کوردی – کوردی و فارسی دێتە ئەژمار و ماوەی 10 ساڵە کاری لەسەر کراوە، دوێنێ سێشەممە 2018/5/8 لە زانکۆی کوردستان لە سنە ڕێوڕەسمێکی بەشکۆدا بە ئامادەبوونی کۆمەڵێکی بەرچاو لە نووسەر، شاعیر و ئەدیب و هونەرمەندانی کورد  بە فەرمی چاپ و بڵاو کرایەوە.

۱۳۹۷/۲/۱۷

وه‌تووێـژ وه‌گه‌رد دۆکتـۆر عه‌لی ئـوڵفه‌تی؛ شاعر ناسیاێ کورد


وه‌تووێـژ وه‌گه‌رد دۆکتـۆر عه‌لی ئـوڵفه‌تی؛ شاعر ناسیاێ کورد:
شێعر کوردی ته‌مسق‌ته‌رین ئشـق ژیان منه‌

مۆحه‌مه‌د جه‌واد جه‌لیلیان
ئه‌ده‌بیات کوردی له‌ سه‌رده‌م هاوچه‌رخ و له‌ زاراوه‌ێ کوردی خوارین، ساڵه‌یل فره‌ێگه‌ که‌ وه‌ ده‌سمێیه‌ت خاون بیره‌یل ده‌سڵات دارێگ، ره‌وت دیاری خوه‌ێ پـێا کردێه‌ و ئڕا بانان خاسێگ وه‌ره‌و نووا چوود. بێ گومان ئه‌گه‌ر بتـوایم له‌ شاعر ناسیا و جیاوازێگ پێشروو بێـه‌یمن که‌ گامه‌یل به‌نرخ و گه‌وراێگ له‌ ئێ باوه‌ته‌ هێـز داێـه‌؛ باێه‌س وه‌ دۆکتـۆر عه‌لی ئـوڵفه‌تی ئاماژه‌ بکه‌یم.
وه‌ راس ئوڵفه‌تی، ناو دیاریـێگ ئڕا ته‌مام به‌رده‌نگه‌یل ئه‌ده‌بیات کوردی له‌ ناوچه‌یل کرماشان و ئیلامه‌.
عه‌لی ئوڵفه‌تی جیا له‌ یه‌ ک وه‌ گه‌رد پرتووکه‌یل پڕهاز و جیاواز، شوون پاێ خوه‌ێ له‌ شێعر هاوچه‌رخ فارسی دیاری کردێه‌؛ تا ئێرنگه‌ به‌رهه‌مه‌یل کوردی فره‌ێگ له‌ هه‌ر دۆ باوه‌ت شێعر کڵاسیک و شێعر ئازاد بڵاو کردێه‌ ک تـۊیه‌نم وه‌ کتاوه‌یل: گه‌رمه‌شین، گیان، گه‌رمێیان وه‌ شیوه‌ێ کڵاسیک و کتاوه‌یل: سانه‌ناو، سزیان وه‌فر و سرۊت باشوور له‌ مژار ئازاد ئاماژه‌ بکه‌یم. هه‌رکام له‌ ئێ کتاوه‌یله‌ کارگه‌ری تایبه‌ت به‌ خوه‌ێیان داشتنه‌. دۆکتـۆر ئوڵفه‌تی جیا له‌ رێـگاێ شێعره‌و، کارگه‌ری فره‌ێگ له‌ بان مۆسیقاێ کوردی له‌ زاراوه‌ێ که‌ڵهوڕی داشتـێـه‌.
وه‌ت و وێـژ ئیمه‌ وه‌گه‌رد ئێ شاعر و نووسه‌ر خاون ناوه‌؛ پێشکه‌ش وه‌ به‌رده‌نگه‌یل هه‌نین بوود:

ململانێی پێكەنینی تاڵ و گریانی شیرین لە شیعری "شامی كرماشانی"دا


جەلیل ئاهەنگەرنژاد
وەرگێڕانی: شەریف فەلاح


دەلێن: ئاخۆ شێعر چییە؟ "ئاه سینە سوزی كز جگر خیزد/ نوای دردمندی كز دل دیوانە برخیزد"
ئەم بەیتە شێعرە ساڵانێكی زۆرە لەبەرمە و هیچكاتێ لەگەڵ تاریف و پارامێترە ئەكادیمییە ئەمڕۆییەكاندا نایەتەوە، بەڵام دەربڕی بەسێك لە دادە و تایبەتمەنییە واتاییەكانی بەرهەمە ئەدەبییە گشتگیرەكانە. بەرهەمگەلێك كە بە ئاسانی دەچنە دونیای زەینیی هەر شاعیر، یان بەردەنگێكەوە و هێندە سەمیمی و لەبەردڵانن، لەناكاو لەسەرووی خانەی هەستی بەردەنگی بەهەستدا جێگا دەگرن.
چ هۆكارگەلێك دەست دەدەنە دەستی یەكتر كە هەندێ بەرهەم، بەم چەشنە لەگەڵ خوێنەر و گوێگری تایبەت و گشتی دەبنە هاوەڵ و نەوە دوای نەوە خێوەتی سادەیی و ساكاریی ناوەرۆكیان لە زەینی بەردەنگێكی هەڵدەدەن؟ بۆ وەڵامدانەوه بەم چەشنە پرسیارانه پێویست بەوە ناكات بەدوای خەسڵەت و سەرچاوە و ژێدەرەكاندا بگەڕێین، بەڵكوو دەتوانین بە رێكارێكی سادە، بگەینە سیمای رواڵەتی و واتایی ئەم چەشنە شیعر و بەرهەمانە بگەینە هەندێ وەڵامی پوختە. بەگشتی ئەم چەشنە بەرهەمانە بەدوای واتاگەلی خەیاڵی و ئەبستراكەوە نین. خۆیان لە دەستەواژەگەلی قورس و نامۆ بەدوور دەگرن و لە وشه ‌و دەستەواژەگەڵیك كەڵك وەردەگرن كەلە كۆزەین و هەنبانەی وشە كۆمەڵایەتییه گشتییەكانی كۆمەڵگە دان و نامۆ نین. بەگشی ئەم وشانە لەگەڵ كەڵكەڵە، ئامانج، دڵەڕاوكێ و هیوا و ئومێدەكاندا گرێی دراوە.

لە پاریس کوڕێک بۆ عەتا نەهایی ڕێک خرا

کاتژمێر چواری پاش نیوەڕۆ رۆژی شەشی مانگی مەی کوڕی کوردەکانی دانیشتووی فەرانسە لە شاری پاریس کۆڕێکی ئەدەبی بۆعەتا نەهایی ڕۆماننووسی کورد بەڕیوە برد. لەم کۆڕەدا بە بەشداری عەتا نەهایی دۆخی هەنووکەی ئەدەبیات و چیرۆکنووسیی کوردی تاوتوێ کرا.
کامێرا، زانیار عومرانی