۱۳۹۶/۹/۸

پێگه‌ى ئه‌ده‌بى مناڵان له‌ رۆژهەڵاتی كوردستان


شه‌ریف فه‌لاح 
به‌رایى:
سه‌رنجدان به‌ ئه‌ده‌بیاتی منداڵان له‌لایه‌ن ئێمه‌ كوردانه‌وه‌ دواتر و دێرتر له‌ هه‌موو نه‌ته‌وه‌كانی تر ده‌ستی پێكردووه‌، ئه‌گه‌ر له‌ رۆژئاوا «جیمز جان وی» – رۆحانی مه‌سیحی- یه‌كه‌مین كتێبی له‌ ساڵی ۱۶۷۱ زایینی بۆ منداڵان نووسی و له‌ ئه‌مریكا یه‌كه‌مین خوێندنگه‌ی منداڵانی ته‌مه‌نی ۹ به‌ره‌و ۱۶  ساڵ له‌ ساڵی ۱۸۰۳ زایینی داده‌مه‌زرێت  و له‌ ئێرانیشدا له‌ ساڵی ۱۳۴۱ هه‌تاوی، ئه‌نجومه‌نی كتێبی منداڵ داده‌مه‌زرێت. ته‌واوی ئه‌مانه‌ باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ نه‌ته‌وه‌ جیاوازه‌كان له‌مێژه‌ بۆ به‌ده‌ستهێنانی ئامانجه‌كانی خۆیان و سازدانی كۆمه‌ڵگایێكی ئایدیال ئه‌م ره‌وته‌یان ده‌ست پێكردووه‌ و بۆ پێشڤه‌بردنی ئه‌ده‌بیاتی منداڵان هه‌وڵێكی زۆر ده‌ده‌ن، به‌داخه‌وه‌ به‌ هۆی جۆراوجۆرى سیاسى، كۆمه‌لایه‌تى ئێمه‌ هێشتاكه‌ له‌ سه‌ره‌تای رێگه‌ داین، هه‌رچه‌نده‌ ره‌نگه‌ بتوانین ئه‌وه‌ش بڵێین كه‌ ئێمه‌ش له‌م چه‌ند ده‌یه‌ی دواییدا سه‌رنجمان داوه‌ته‌ ئه‌ده‌بیاتی منداڵان و ده‌ستمان پێكردووه‌ و جێگه‌ی خۆشحاڵییه‌ كه‌ چووینه‌ته‌ ریزی ئه‌م بزووتنه‌وه‌ جیهانیه‌وه‌ هه‌رچه‌نده‌  ره‌وته‌كه‌ پچڕ پچڕ و له‌رزۆكى و لاوازیى زۆرى پێوه‌ دیاره‌ كه‌ هۆیه‌كانى له‌ چوارچێوه‌ى ئه‌م وتاره‌دا ناگونجن.

خوێندنەوەی چیرۆکی گۆڕستان لە نووسینی خەبات ڕەسووڵی


"دەنگ" لە گۆڕستان دا
خوێندنەوەی چیرۆکی گۆڕستان لە نووسینی خەبات ڕەسووڵی
شەهلا دەباغی
 با هەوەڵ چیرۆکەکە بخوێنینەوە:گۆڕستان، ٢٣ی نومبری ٢٠١٦
من گوتم: ئەگەر بێ بۆ خۆم دەیکوژم. لەڕێوە ملی دەگرم و بەم عەرزەی دادەدەم و تا هەناسەی لێ نەبڕم بەری نادەم. نا.... نا ئاوا زووش نابێ بمرێ. گوریسێک لە ملی دەکەم و بەدوای خۆمدا رایدەکێشم تا دەخنکێ و لاشەی هەپروون بە هەپروون دەبێ.من گوتم: ئەی ئەگەر نەهات؟ کێ دەڵێ پاش بیست ساڵ زیندان هەڵدەستێ و دێ بۆ ئێرە؟ خۆ بە خۆشی پێی خۆش بێ، کوڕەکانی ناهێڵن. تازە هەرچی بووە، بووە. شەیتان بە نەحلەت بکە و سەرت بەردەوە و ژیانی خۆت بکە. نایا بە تەما مەبە.من گوتم: ئەو کات منداڵ بووم، دەی خۆ ئێستا منداڵ نیم. ئەو نایا من دەچم.من گوتم: وەڵڵا لەتوپەتت دەکەن. هەر سەگەکانی بەردەرکەیانت تێ بەردەن بەسە.من گوتم: باشە ئەو دینم گاوانە بۆ بەریاندا؟ بۆ وەک سەگ نەیان تۆپاند؟
من گوتم: دەی دوای ڕاپەڕین کەس لە زیندان نەما هەموو بەربوون، ئەویش هاتۆتەوە.من گوتم: خۆ منیش نەیکوژم مامەکانم هەر دەیکوژن.من گوتم: وەڵلا هیچ گونیشیان پێی ناچێ. تۆ ئەو کات منداڵ بووی، ئەوان پیاوی ژن و منداڵدار بوون. بیانویستبوایە بیکوژن هەر ئەو کات دەیانکوشت.من گوتم: نا فریا نەکەوتن حکوومەت زوو هات و گرتیان.من گوتم: خۆت فریو دەدەی. تا گرتیان سێ رۆژ وەک کەڵەگا لە نێو ئاواییدا خولاوە و قەڵسەی گێڕا. چما پیاو هەبوو بڵێ پشت چاوت برۆیە.من گوتم: باشە من چ بکەم؟ بیکوژم دەمکوژنەوە، نەیکوژم ئەی خوێنی باوکم کێ تۆڵەی بکاتەوە؟

۱۳۹۶/۹/۷

گۆڕستان




خەبات ڕەسووڵی
من گوتم: ئەگەر بێ بۆ خۆم دەیکوژم.لەڕێوە ملی دەگرم و بەم عەرزەی دادەدەم و تا هەناسەی لێ نەبڕم بەری نادەم.نا....نا ئاوا زووش نابێ بمرێ. گوریسێک لە ملی دەکەم و بەدوای خۆمدا رایدەکێشم.تا دەخنکێ و لاشەی هەپروون بە هەپروون دەبێ.
من گوتم: ئەی ئەگەر نەهات؟کێ دەڵێ پاش بیست ساڵ زیندان هەڵدەستێ و دێ بۆ ئێرە؟خۆ بە خۆشی پێی خۆش بێ، کوڕەکانی ناهێڵن.تازە هەرچی بووە،بووە.شەیتان بە نەحلەت بکە و سەرت بەردەوە و ژیانی خۆت بکە.نایا بە تەما مەبە.
من گوتم: ئەو کات منداڵ بووم،دەی خۆ ئێستا منداڵ نیم.ئەو نایا من دەچم.
من گوتم: وەڵڵا لەتوپەتت دەکەن.هەر سەگەکانی بەردەرکەیانت تێ بەردەن بەسە.
من گوتم: باشە ئەو دینم گاوانە بۆ بەریاندا؟بۆ وەک سەگ نەیان تۆپاند؟
من گوتم: دەی دوای ڕاپەڕین کەس لە زیندان نەما هەموو بەربوون،ئەویش هاتۆتەوە.
من گوتم: خۆ منیش نەیکوژم مامەکانم هەر دەیکوژن.
من گوتم: وەڵلا هیچ گونیشیان پێی ناچێ.تۆ ئەو کات منداڵ بووی ،ئەوان پیاوی ژن و منداڵدار بوون.بیانویستبوایە بیکوژن هەر ئەو کات دەیانکوشت.

شیعری ڕەحیم لوقمانی


1
ژنێک لە پاریس:
لە تاکبەندی تەریکمەندی ئازادیما
سەرم لە سەر ڕانی ساردی تەنیاییدا
دەست لە ملی وەفای ئەم سەگەکوڵکنەم
سپاس بۆ خوا !
چونکە دەکرا لە "کابول"دا
لە نێو بەندی ڕووبەندێکی تاریک،
هاوسەرم، ڕیشێکی چڵکنی کەللەڕەق با و 
سێ ژەمەیشم،
شەرع و شەلاق و شەق بایە !

2
ژنێک لە ئێراق:
لە کەژاوەی خەوزێڕینی قەڵای حزبێک،
دەستم لە گیرفانی خاکدا و 
سەرم لە گەڵ سەرانی هەندەران
منداڵم دۆلاربازی قوماربازەکانی لەندەن
مێردم، سواری حیزبی خۆشبەز،
بازرگانی سیاسەتە !
ڕۆژێک لەندەن، ڕۆژێک تاران یان ئانکارا, 
سیاسەتمان بۆ باردەکەن
سپاس بۆ خوا،
خزم و نزم و سووک و دزمان
سواری حیزب و تەیار دەکەن
گەر ساڵێکیش نەبوو بەرگی پاشایی بپۆشین،
خەڵكی گوند و شارێک چییە! بۆی دەفرۆشین ...!
(ڕەحیم لوقمانی)

کۆبەرهەمی حەسەن قزڵجی لە هەولێر چاپ و بڵاو کرایەوە


کاتژمێر 3ی پاشنێوەرۆی ئەمڕۆ یەکشەممە 2017/11/26 لە ماڵی وەفایی لە شاری هەولێر، لە ڕێوڕەسمێکدا کتێبی کۆبەرهەمی حەسەن قزڵجی، چیرۆکنووس، ڕەخنەگر و وەرگێڕی ناسراوی کورد لە ئامادەکردنی موحسین قزڵجی بڵاو کرایەوە.
 لە ڕێوڕەسمەکەدا کەلە (ماڵی وەفایی بۆ وتووێژی هزری، ئەدەبی و هونەری) ڕێک خرابوو، کۆمەڵێک، ئەدیب، نووسەر شاعیر و ڕۆشنبیری باشوور و ڕۆژهەڵاتی کوردستان ئامادە بوون، سەرەتا زیرەک کەمال وەک سەرپەرشتیاری کتێبەکە لەبارەی ئامانجی پرۆژەکە بۆ ئامادەبوان قسەی کرد.
 زیرەک کەمال، ڕاوێژکاری سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لەمبارەوە گوتی: "ئەم کتێبە کە بەشێک لە بەرهەمەکانی حەسەن قزلجی، چیرۆکنووس، ڕەخنەگر و وەرگێڕی لەخۆ گرتووە، پێشنیارەکەی لە سمینارێکەوە هاتووە کە ساڵی پار لە ئەڵمانیا پێکهات و لە کۆتاییدا چەند ڕاسپاردەیەک دران و کە دوویان بریتی بوون لە نامەیەک بۆ بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان بوو کە تێیدا داوا کرابوو کۆ بەرهەمەکانی حەسەن قزلجی چاپ و بڵاو بکرێنەوە و هاوکات لە شاری هەولێر پەیکەرێکی بۆ ساز بکرێت.